آیا کندن موی سفید جایز است؟ و آیا فرقی بین موی سفید سر با ریش وجود دارد؟

الحمدلله،

از کعب بن مرة رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود : « مَنْ شَابَ شَیْبَةً فِی الْإِسْلَامِ کَانَتْ لَهُ نُورًا یَوْمَ الْقِیَامَةِ» ترمذی ( 1634 ) و صححه الألبانی.

یعنی : «کسی که مویی در راه اسلام سفید کرده باشد برای او نوری در قیامت خواهد بود».

و از عَمْرِو بْنِ عَبَسَةَ رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: « مَنْ شَابَ شَیْبَةً فِی سَبِیلِ اللَّهِ کَانَتْ لَهُ نُورًا یَوْمَ الْقِیَامَةِ» ترمذی ( 1635 ) و صححه الألبانی.

یعنی : «کسی که مویی در راه خداوند سفید کرده باشد برای او نوری در قیامت خواهد بود».

و از عبدالله بن عمرو بن عاص رضی الله عنه روایت است که رسول الله  صلی الله علیه وسلم  فرمود : « الشیب نور المؤمن , لا یشیب رجل شیبة فی الإسلام إلا کانت له بکل شیبة حسنة ، ورفع بها درجة» سلسلة الأحادیث الصحیحة (1243) . 

یعنی : «موی سفید نور مؤمن است، مویی سفید نمی کُند مردی در اسلام، بجز اینکه برای هر موی سفید به او حسنه ای تعلق می گیرد و توسط آن درجه اش بالا میرود».

لفظ این حدیث نزد ابو داود به این شکل است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: « لا تنتفوا الشیب، فإنه نور یوم القیامة، من شاب شیبة فی الإسلام کانت له بکل شیبة حسنة، ورفع بها درجة». یعنی : «موی سفید را نکنید، پس همانا آن نوری در روز قیامت خواهد بود و کسی که مویی در راه اسلام سفید کرده باشد برای او بخاطر آن حسنه ای نوشته می شود و خطائی از وی پاک می شود و توسط آن درجه اش بالا می رود». علامه البانی در "سلسلة الصحیحة" (3/247) گفته : روایت ابن حبان (1479) با سند حسن . و شیخ شعیب الأرناؤوط در تحقیقش بر «صحیح ابن حبان» آن را حسن دانسته است.

و از فضالة بن عُبید رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود : «الشیب نور فی وجه المسلم، فمن شاء فلینتف نوره». بیهقی در "الشعب الإیمان" (6388).

 یعنی : «موی سفید نوری است در صورت مؤمن پس هرکس خواست نور خود را با کندن [آن مو] از بین ببرد!». شیخ البانی در «السلسلة الصحیحة» شماره (1244) آنرا صحیح دانسته است.

امام مسلم در صحیح خود (2341) از أنس بن مالک رضی الله عنه روایت کرده که : «یُکْرَهُ أَنْ یَنْتِفَ الرَّجُلُ الشَّعْرَةَ الْبَیْضَاءَ مِنْ رَأْسِهِ وَلِحْیَتِهِ». یعنی : «ناپسند می دانست از اینکه مردی موی سفیدش را از سر و ریشش بکند».

این احادیث بر این دلالت می کنند که کندن موی سفید، چه از موی سر باشد یا ریش مکروه است، و فرقی بین موی سر و ریش در این حکم وجود ندارد، زیرا احادیث وارده عام هستند، و موی سر یا ریش را خاص نکرده است.

امام نووی می گوید : «کندن موی سفید مکروه است، به دلیل حدیث عمرو بن شعیب از پدرش از جدش که از پیامبر صلی الله علیه وسلم نقل کرده که فرمود : « لَا تَنْتِفُوا الشَّیْبَ ، فَإِنَّهُ نُورُ الْمُسْلِمِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ». یعنی : «می سفید را نکنید، چرا که نور مسلمان در روز قیامت خواهد بود». حدیث حسن است و ابوداود و ترمذی و نسائی و دیگران با اسناد حسن روایت کرده اند. همچنین یاران ما (شافعیه) گفتند مکروه است، چنانکه غزالی و بغوی و دیگران بدان تصریح نمودند، و اگر گفته شود : کندن موی سفید به دلیل نهی صریح و صحیح حرام است (سخن) بعیدی نیست، و فرقی بین کندن موی ریش با سر نیست».

و باز در "شرح صحیح مسلم" (8/59) گفته : «یاران ما (شافعیه) و یاران امام مالک (مالکیه) گفتند : مکروه است نه حرام».

منبع : سایت (الإسلام سؤال وجواب).

والله اعلم

وصلی الله علی نبینا محمد وعلی اله وصحبه وسلم

سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت

IslamPP.Com